تو این مقاله، قراره مرحله به مرحله بررسی کنیم که علت دریفت دسته PS4 چیه و چطور میتونی خودت اون رو درست کنی . از روشهای ساده و بدون نیاز به ابزار خاص، تا راهکارهایی که کمی تخصصیترن. حتی اگر تصمیم گرفتی دسته رو ببری تعمیر، باز هم دونستن این نکات میتونه بهت کمک کنه انتخاب بهتری داشته باشی.
دریفت دسته یعنی چی؟
دریفت دسته (یا به انگلیسی Stick Drift) یه مشکله که بیشتر پلیرهای کنسول تجربهاش کردن. وقتی آنالوگ دسته رو تکون نمیدی ولی شخصیت بازی خودش راه میافته، یا دوربین بازی هی میچرخه، یعنی دچار دریفت شدی. این مشکل مخصوص دستههای PS4 نیست، حتی دستههای PS5 و Xbox هم ممکنه بهش دچار بشن.
به زبون ساده، دسته فکر میکنه داری آنالوگ رو فشار میدی، در حالی که تو هیچ کاری نکردی. این اتفاق میتونه تجربه بازی رو خراب کنه، مخصوصاً تو بازیهایی که دقت آنالوگ مهمه، مثل بازیهای شوتر یا مسابقهای.
دلایل ایجاد کشیدگی آنالوگ دسته ps5
مشکل دریفت یا کشیدگی آنالوگ معمولاً به خاطر یه سری دلایل رایجه که با شناختنشون میتونی بهتر تصمیم بگیری که چطور دستت رو تعمیر یا تمیز کنی. در ادامه مهمترین دلایل این مشکل رو بررسی میکنیم:
گرد و غبار و کثیفی آنالوگ
یکی از رایجترین دلایل دریفت دسته، ورود گرد و خاک و ذرات ریز به اطراف آنالوگه. وقتی دسته رو زیاد استفاده میکنی یا تو محیطی نگهش میداری که تمیز نیست، کمکم ذرات ریز بین قطعات آنالوگ جمع میشن. این آلودگیها باعث میشن آنالوگ نتونه دقیق سیگنال بده و دسته فکر کنه داری آنالوگ رو فشار میدی.
گاهی فقط با یه اسپری هوا یا تمیز کردن با الکل ایزوپروپیل مشکل حل میشه. البته حواست باشه که باید با دقت این کار رو انجام بدی تا به دسته آسیب نزنی.
خرابی پتانسیومتر آنالوگ دسته
پتانسیومتر همون قطعهایه که حرکت آنالوگ رو به سیگنال الکتریکی تبدیل میکنه. تو هر آنالوگ معمولاً دو تا پتانسیومتر هست؛ یکی برای محور افقی و یکی برای محور عمودی. حالا اگه این قطعات به مرور زمان فرسوده یا خراب بشن، سیگنال اشتباه میدن و باعث ایجاد دریفت میشن.

خرابی پتانسیومتر بیشتر تو دستههایی دیده میشه که خیلی استفاده شدن یا ضربه خوردن. اگه با تمیزکاری درست نشد، ممکنه نیاز باشه پتانسیومتر عوض شه.
خرابی خود آنالوگ دسته ps5
اگه آنالوگ دستهات خیلی لق شده یا موقع حرکت دادن صدای خشخش یا تقتق میده، ممکنه خود آنالوگ آسیب دیده باشه. این آسیب ممکنه بهخاطر ضربه، فشار زیاد یا حتی کیفیت پایین قطعات داخلی باشه. تو این شرایط، معمولاً باید کل ماژول آنالوگ عوض شه.

خبر خوب اینه که آنالوگهای یدکی ps5 تو بازار هستن و با تعویض اون، دستهات دوباره مثل روز اول میشه. فقط باید دقت کنی قطعهی اصل بخری و تعویضش هم با دقت انجام بشه.
بیاید با هم یکم فنی تر با آنالوگ دسته بازی نگاه کنیم.
تصویر زیر دیتاشیت آنالوگ دسته بازی ای هستش که توسط کمپانی alps تولید شده که میتونید از طریق این لینک بهش دسترسی داشته باشید.

طبق این دیتاشیت هرآنالوگ دسته بازی تا ۲ میلیون بار میتونه چرخش داشته باشه و تا ۱۰۰ هزار بار میشه فشارش داد ولی خراب نشه.
یعنی به عبارتی این دو عدد عمر مفید هر آنالوگ دسته بازی هستن که بعد از اون احتمال خراب شدنشون وجود داره قطعا.
با این تفاسیر خیلی دور از ذهن نیست که این انالوگ ها خراب بشن و نیار به تعویض داشته باشن.
البته باید این نکته رو هم بگیم که طرز استفاده ما از دسته میتونه روی این عمر مفید تاثیر مستقیم بذاره و اون رو کم کنه.
حل مشکل و تعمیر دریفت دسته ps5
آپدیت نرمافزار دسته
این روش شاید جواب نده ولی سونی پیشنهادش کرده. دکمه PS رو بزن، برو تو بخش Accessories بعدش وارد بخش Wireless Controller شو و در آخر Controller Settings رو بزن .
اگه گزینهای به اسم “Wireless Controller Device Software” دیدی، چک کن ببینی آپدیتی داره یا نه.
اگه داشت، با کابل USB دسته رو وصل کن و آپدیتش کن.




ریست فیزیکی دسته
پشت دسته یه سوراخ کوچیک هست (کنار دکمه L2). با یه سوزن یا گیره کاغذ، به مدت ۵ ثانیه فشارش بده تا دسته ریست بشه.
بعد با کابل USB دوباره وصلش کن به ps5.
با اینکار دستت ریست میشه و احتمال داره با ریست کردنش تنظیمات اولیه دسته بازیت برگرده و دریفت دسته ps5 شما از بین بره.

فوت یا دمیدن هوا زیر آنالوگ
گاهی گرد و خاک میره زیر آنالوگ و باعث دریفت میشه.
با نی یا حتی دهن خودت هوا رو به زیر آنالوگ فوت کن (با احتیاط! مراقب سلامتیه خودتون باشید یه وقت خدایی نکرده گرد و خاک وارد دهنتون نشه!).
موقع فوت کردن، آنالوگ رو به جهت مخالف بگیر تا هوا درست بره زیرش.
میتونی از اسپری هوا، سشوار با باد سرد یا دمنده هم استفاده کنی.
استفاده از جاروبرقی
این روش برعکس روش قبلیه. این بار باید خاک رو بیرون بکشی.
یه جاروبرقی با مکش کم بردار و اطراف آنالوگ رو تمیز کن. حواست باشه مکش زیاد نباشه که آسیبی نزنه.
تمیز کردن پتانسیومتر آنالوگ
این روش نیاز داره تا دسته بازیت رو باز کنی.
اگر تخصص فنی نداری پیشنهاد نمی کنیم این کار رو بکنی چون ممکنه به قسمت های دیگه دسته آسیب بزنی.
میتونی این کار رو به ما بسپاری تا صفر تا صد کار رو برات انجام بدیم و دستت رو مثل روز اولش بکنیم.
پتانسیومتر یه قطعهی کوچیکه که داخل آنالوگ دستههای بازی قرار داره و وظیفهش اینه که بفهمه شما آنالوگ رو به کدوم سمت و چقدر حرکت دادین.
علت اصلی دریفت دسته ps5 و یا کشیدگی آنالوگ دسته عمدتا به خاطر خرابی این قطعه هستش.
در واقع یه جور حسگر چرخش یا زاویهست. وقتی آنالوگ رو به یه طرف فشار میدی، پتانسیومتر مقدار مقاومت الکتریکی رو تغییر میده و این تغییر باعث میشه کنسول بفهمه شما دقیقاً داری چی کار میکنی.
تو هر آنالوگ معمولاً دوتا پتانسیومتر وجود داره، یکی برای حرکت افقی (چپ و راست)، یکی برای عمودی (بالا و پایین).
اگه یکی از اینا خراب بشه، دسته فکر میکنه شما داری آنالوگ رو یهوری فشار میدی، حتی اگه دستت بهش نخورده باشه؛ که همون “دریفت” معروفه.
پتانسیومترهای دسته انواع مختلفی دارن که اینجا کاری بهش نداریم ولی هر پتانسیومتر از دو بخش تشکیل شده یکی بدنه خارجیش و یه قسمت فلزی که داخلشه.

کاری که ما میخوایم اینجا بکنیم اینه که اون قسمت فلزی ر برداریم و درون قسمت خارجی رو تمیز کنیم و دوباره همه چیز رو سر جای خودش بذاریم.
مواظب باش پرز جا نذاری. اون برجستگی فلزی کوچیک (وایپر) رو هم با نرمی تمیز کن.
تعویض پتانسیومتر آنالوگ برای رفع دریفت دسته ps5
اگه با تمیزکاری مشکل دریفت حل نشد، ممکنه پتانسیومتر آسیب دیده باشه و دیگه درست سیگنال نفرسته.
پتانسیومتر همون قطعهایه که داخل آنالوگه و زاویه حرکت رو به برد میفرسته.
برای تعویضش باید دسته رو کامل باز کنی، آنالوگ رو از برد جدا کنی (معمولاً با لحیم)، بعد پتانسیومتر خراب رو دربیاری و یکی نو جاش بندازی.
دقت کن که قطعه جایگزین باید دقیقاً همون مدل باشه و پایههاش هم با برد جور دربیاد.
اگه لحیمکاری بلدی که عالیه، وگرنه بده یه تعمیرکار حرفهای برات انجام بده چون ظریفکاریه.
خرید پتانسیومتر مخصوص ps5 از گیمینگ زون
تعویض آنالوگ دسته PS5
تو دسته PS5، آنالوگها خیلی دقیقتر از PS4 هستن ولی بازم ممکنه دچار دریفت یا خرابی بشن.
وقتی دیگه هیچ راهی جواب نداد (تمیزکاری، ریست، اسپری، فوت و غیره)، وقتشه کل آنالوگ رو عوض کنی.
باید قاب دسته رو با احتیاط باز کنی، باتری و بردها رو جدا کنی و با هویه آنالوگ قبلی رو از روی برد جدا کنی.
بعد یه آنالوگ سالم و اورجینال (ترجیحاً همون مدل ALPS) رو جاش بندازی و دوباره لحیم کنی.
کار سختیه و نیاز به دقت بالا داره، چون اشتباه تو لحیمکاری میتونه برد رو بسوزونه.
اگه تازهکاری، پیشنهاد میکنم بدیش به تعمیرکار متخصص.
خرید آنالوگ اصلی آلپس از گیمینگ زون
گیمینگ زون اینجاست تا این کار رو برای شما انجام بده از تهیه بهترین نوع آنالوگ برای دسته شما تا تعویض و اسمبل کردن اون به طور کامل.
نظرات گیمرها درباره دریفت دسته ps5 را بشنویم
بر اساس نظرات کاربران در شبکه اجتماعی ردیت درباره مشکل دریفت دسته بازی (Stick Drift)، میتوان نظرات را در چند دستهبندی کلی تقسیم کرد :
علتهای اصلی کشیدگی آنالوگ دسته
- خرابی یا فرسودگی پتانسیومتر (potentiometer): علت شایع دریفت.
- جمع شدن گرد و غبار داخل سنسورها: باعث اختلال در سیگنالدهی.
- خرابی فیزیکی ناشی از استفاده طولانیمدت یا ضربه.
- برنامهریزیشده بودن خرابی (planned obsolescence): برخی معتقدند سازندگان عمداً از قطعات ضعیفتر استفاده میکنند تا عمر دستگاه کمتر شود و مجبور به خرید مجدد شوید.
راهحلهای موقت (بدون تعویض قطعه)
- تمیز کردن پتانسیومتر با الکل یا اسپری کنتاکت کلینر.
- استفاده از باد فشرده برای پاکسازی گرد و غبار
- کالیبره کردن کنترلر با ابزارهای آنلاین
راهحلهای دائمی (نیاز به تعمیر تخصصی یا قطعهسازی)
- تعویض کامل آنالوگهای دسته
- تعویض پتانسیومتر آنالوگ ها
دیدگاهها و نگرشها
- برخی کاربران از اینکه هنوز در سال ۲۰۲۵ از تکنولوژی پتانسیومتر استفاده میشود انتقاد دارند.
- عدهای معتقدند تغییر به تکنولوژی Hall Effect به دلیل کاهش فروش قطعات جایگزین برای شرکتها سودآور نیست.
- بعضی افراد پیشنهاد خرید دستههای با قابلیت تعویض استیک (مثل DualSense Edge) را مطرح کردهاند.